De kantorenmarkt in een stroomversnelling
Publicatiedatum 4 mei 2021
Leestijd: 2 minuten
----------------------------------------
Dat we door de coronacrisis gewend zijn geraakt aan thuiswerken is bekend. Technieken om op afstand te werken hebben zelfs veranderingsschuwe werknemers overtuigd dat thuiswerken goed mogelijk is. En mogelijk blijft. Als er minder mensen naar kantoor komen, heeft dit ook zijn weerslag op de kantorenmarkt. De kantorenmarkt is in beweging, maar welke kant gaat het op?
“De kantorenmarkt is eigenlijk al een tijdje in beweging”, zegt Addie Koekkoek, taxateur bij Handelsbanken. “COVID-19 heeft de verandering in het kantorenlandschap enorm versneld. De kloof tussen ‘goede kantoren’ en ‘slechte kantoren’ wordt steeds groter. Wil je als eigenaar van een kantoorpand nog meekunnen tijdens het economisch herstel straks, dan moet je investeren in duurzaamheid, functionaliteit en locatie.”
Het juiste energielabel
Per 1 januari 2023 moet elk kantoorgebouw minimaal Energielabel C hebben. Voldoet het gebouw niet aan de eisen, dan mag het per 1 januari 2023 niet meer als kantoor worden gebruikt. Als het aanpassingsvermogen van het gebouw onvoldoende is, dan vraagt dat om een oplossingsgerichte aanpak van de eigenaar. Toekomstbestendigheid is van belang.
Het aantal vierkante meters en de invulling daarvan, verandert
Uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat blijkt dat in januari 2021, 29% van de werkenden meer dan 75% van de werktijd thuis werkt. Het percentage thuiswerkers dat verwacht na corona vaker thuis te werken dan vóór de coronacrisis ligt op ongeveer 48%.
Door het thuiswerken zijn er minder vierkante meters nodig. Dit wordt gedeeltelijk opgeheven door de anderhalvemetersamenleving, voor zolang deze duurt. Denk hierbij aan het veilig maken van de werkvloer, minder efficiënt opgestelde bureaublokken, en de mogelijke noodzaak voor meer vergaderruimtes. Koekkoek: “Wat we steeds meer zien gebeuren, is dat het kantoorgebouw verandert van een grote productieplaats, naar een kleinere ontmoetingsplaats. Werken blijkt thuis ook goed te gaan, maar werknemers missen verbinding.” Het kantoor wordt dus meer een verbindende factor binnen organisaties.
Locatie, locatie, locatie
Naast de zoektocht naar het juiste energielabel, kleinschalige kantoren en multifunctionele indeling, is locatie nog belangrijker geworden. Duurzaamheid gaat niet alleen over het kantoorgebouw zelf, maar ook over de omgeving. Snelweglocaties zijn aan de verliezende hand. Waar het nu om draait is dat locaties makkelijk bereikbaar zijn met het openbaar vervoer, en een hoge omgevingskwaliteit hebben. “Ik zou als (toekomstig) eigenaar van een kantoorpand heel graag scherp willen hebben welke mogelijkheden het bestemmingsplan biedt. En of er ontwikkelplannen zijn waar ik bij kan aanhaken”, zegt Koekkoek.
Onze algemene verwachting
“Wij schatten in dat de behoefte aan met name grote kantoren zal afnemen, en de behoefte aan kleinschaligheid en multifunctionaliteit zal toenemen”, zegt Koekkoek. “Investeerders nemen een meer risicomijdende houding aan en gaan echt voor de primelocaties en -gebouwen. Vanaf de tweede helft van 2021 kan de kantorenmarkt zich gaan herstellen. Zij het vooral in het beste segment, op de beste locaties.”
Vastgoedbankieren bij de veiligste commerciële
bank van Europa.
Europa's veiligste commerciële bank
Disclaimer
Over Handelsbanken en Optimix Vermogensbeheer
Optimix heeft een zelfstandige AIFM-vergunning, staat ingeschreven in het register van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en staat onder toezicht van AFM en DNB. De beheerder van het Add Value Fund is Add Value Fund Management B.V.. De beheerder is als vergunninghouder opgenomen in het register dat wordt gehouden door de AFM en staat tevens onder toezicht van DNB.