Brandenburger tor in de hoofdstad Berlijn van Duitsland Brandenburger tor in de hoofdstad Berlijn van Duitsland

Strategiebrief Vermogensbeheer

'Als je het verleden niet kent, kun je het heden niet begrijpen en de toekomst niet vormgeven.' – Helmut Kohl

Sinds het aantreden van president Trump, nog geen twee maanden geleden, lijkt het nieuws wel een film. Het genre kende Hollywood nog niet, dus een Oscar zal er niet voor uitgereikt worden. Ondanks de onrust op het wereldtoneel, bewaarden beleggers toch de rust. Sterker nog, er waren de afgelopen maand ook positieve uitschieters.

Daarvoor hoeven we niet ver over de grens te kijken. Op de Duitse beurs is de stemming namelijk opperbest. Op 23 februari won de christendemocratische CDU/CSU, onder leiding van Friedrich Merz, de Duitse verkiezingen. De opkomst was met 82,5% het hoogst sinds de Duitse eenwording in 1990. Nog voor de beëdiging van een nieuwe regering zijn er plannen in de maak, die tot beursvreugde leiden. In Grafiek 1 is te zien dat de Duitse DAX Index dit jaar al met 16% is gestegen, ruim 10% meer dan de Nederlandse evenknie, de AEX Index.

In deze Strategiebrief richten we de blik op onze Oosterburen en de plannen die daar in de maak zijn.
Grafiek 1: de Duitse beurs presteert goed, de industriële sector veert op
Grafiek 1: de Duitse beurs presteert goed, de industriële sector veert op
Bron: Bloomberg

Duitsland geeft gas

De plannen van de nieuwe Duitse regering zijn van groot belang voor Europa. Vaak wordt gesproken over de Frans-Duitse as die de Europese economie en politiek aanstuurt. Dat is terecht, want Duitsland is goed voor een kwart van de economie van de 27 landen van de Europese Unie, zie Grafiek 2.
Tegelijkertijd is Duitsland een van de zuinigste landen van Europa als het gaat om overheidsinvesteringen. Grondwettelijk is vastgelegd dat er geen structurele begrotingstekorten mogen zijn. Hierdoor is de verhouding tussen de staatsschuld en de omvang van de economie ‘slechts’ 62%, ruim onder het gemiddelde van de Europese Unie (89%). De CDU/CSU lijkt een coalitieregering van de sociaaldemocratische SPD te gaan vormen. Samen komen zij op 52% van de zetels in de Bundestag. Om meer te kunnen spenderen dient de zogenaamde Schuldenbremse (schuldenrem) gewijzigd te worden.

Voor een grondwetswijziging is twee derde van de zetels in het parlement nodig. Met de nieuwe samenstelling van de Bundestag, die waarschijnlijk 25 maart beëdigd wordt, is dat lastig. Door de zetelwinst van Die Linke en Alternative für Deutschland aan de electorale flanken hebben de middenpartijen aan invloed verloren. Daarom proberen CDU/CSU, SPD en de Groenen, die in de huidige/oude Bundestag wel een twee derde meerderheid hebben nog voor 25 maart van de schuldenrem af te komen.

Als dat lukt, dan kunnen de grootse plannen die zij hebben, doorgevoerd worden. Er is al bekendgemaakt dat er dan in de komende tien jaar 500 miljard euro in de Duitse infrastructuur, het energienet en woningbouw geïnvesteerd zal worden. Ook zal er veel geld naar defensie gaan en mogen de deelstaten meer lenen om lokaal de economische groei te bevorderen. De Duitse industrie zal volop profiteren van deze investeringen, het is dan ook niet verbazend dat de industriële sector aan kop gaat op de Duitse beurs (Grafiek 1). Wapenproducent Rheinmetall is zelfs al met 86% gestegen dit jaar. Overigens hebben wij in het Optimix Wereldaandelenfonds een aantal defensieaandelen opgenomen om van de investeringen in de Europese defensie industrie te profiteren.

Duitsland heeft jarenlang een klein aandeel van de economie in defensie geïnvesteerd (zie Grafiek 3), maar lijkt nu een flinke inhaalslag te gaan maken. Van de Europese uitgaven aan defensie wordt momenteel slechts 22% in Europa besteed, dit aandeel zal omhoog moeten om onafhankelijker van de Verenigde Staten te worden. De defensie uitgaven in Europa worden verhoogd en zullen waarschijnlijk opschuiven naar circa 3% van het bruto binnenlands product (BBP). Het vredesdividend is passe, maar voor de Duitse en Europese (defensie)industrie breken ontegenzeggelijk betere tijden aan.
Grafiek 2: aandeel in Europese economie; Duitsland is de grootse economie van Europa
Grafiek 2: aandeel in Europese economie; Duitsland is de grootse economie van Europa
Bron: Optimix Vermogensbeheer

Uitdagingen zijn er ook

Op het vlak van digitalisering loopt Duitsland achter, ook de infrastructuur is verre van degelijk. De Duitse overheid lijkt bereid de hand van de knip te halen. Het Duitse bedrijfsleven kan hiervan profiteren. Echter, de importtarieven waarmee Donald Trump dreigt, zullen ook de Duitsers niet ongemoeid laten. De al in mineur verkerende autosector zal hierdoor geraakt worden. Los van de tarieven zullen de Duitse autofabrikanten zichzelf opnieuw moeten uitvinden nu de Chinese elektrische auto’s zeer concurrerend zijn. De koersen van de autofabrikanten (zij vallend onder consumptiegoederen in Grafiek 1), blijven dan ook achter bij de overige sectoren.

De ontwikkelingen op het Duitse politieke toneel in de komende weken zullen interessant en bepalend voor de Europese koers én Europese aandelenkoersen zijn. Om alle plannen te financieren zal Duitsland een beroep doen op de kapitaalmarkt. Het perspectief van meer Duitse schulduitgifte zorgde ervoor dat het aanvangsrendement op Duitse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar in een maand tijd met 0,3% steeg tot 2,7%. De Duitse plannen zijn niet zo filmachtig, maar wel serieus. Wij volgen de Europese en mondiale ontwikkelingen op de voet en passen uw portefeuille aan daar waar nodig.
Grafiek 3: uitgaven aan defensie als percentage van het BBP
Grafiek 3: uitgaven aan defensie als percentage van het BBP
Bron: Sipri

Handelsbanken Dienstenwijzer Beleggingsdiensten

We willen u graag informeren over onze beleggingsdienstverlening, onze werkwijze en de kosten die hieraan verbonden zijn. Lees meer in de 

Risico's van beleggen

Beleggen brengt risico's met zich mee. U kunt uw inleg verliezen. De waarde van uw beleggingen hangt ook af van de ontwikkelingen op de financiële markten. De resultaten die in het verleden zijn behaald, bieden geen garantie voor de toekomst.